Indicaties endocarditis profylaxe

Zie ook ‘Preventie bacteriële endocarditis' van de Nederlandse Hartstichting


Endocarditis-profylaxe is alleen GEÏNDICEERD bij patiënten met:
  • eerder doorgemaakte endocarditis
  • hartklepprothese (inculsief bioprothese, allograft en conduit)
  • bepaalde aangeboren hartafwijkingen:
    • onbehandelde cyanotische hartafwijkingen
    • met shunts of conduits gepallieerde cyanotische hartafwijkingen
    • volledig gecorrigeerde hartafwijking met gebruikmaking van prothese materiaal (alleen gedurende de eerste zes maanden na behandeling)
    • behandelde aangeboren hartafwijking met restafwijking ter plekke van een patch of device waardoor endothelialisatie wordt belemmerd


Endocarditis-profylaxe is NIET GEÏNDICEERD bij patiënten met andere hartafwijkingen zoals:
  • onschuldig (functioneel) geruis
  • secundum type ASD
  • VSD zonder cyanose
  • mitralisklepprolaps
  • mitralisklepinsufficiëntie of -stenose
  • aortaklepinsufficiëntie of -stenose
  • aortabuisprothese zonder aortaklep
  • bicuspide aortaklep
  • ischaemische hartziekten
  • status na coronair-interventie, incl. stent(s), of -chirurgie
  • pacemaker of geïmplanteerde cardiodefibrillator
  • hypertrofische cardiomyopathie
Indien er volgens bovenstaande tabel een indicatie bestaat voor endocarditis-profylaxe, dan vervolgens beoordelen of de betreffende ingreep profylaxe behoeft. Zie hieronder.

__________________________________________________________________________________

I Ingrepen in de mondholte waarbij profylaxe is geïndiceerd

  • alle tandheelkundige/mondhygiënische behandelingen waarbij het tandvlees wordt gemanipuleerd
  • alle wortelkanaalbehandelingen waarbij met het instrumentarium door het foramen apicale wordt gegaan
  • alle extracties of verwijdering van wortelresten
  • alle operatieve ingrepen in de mond
    • kaakchirurgische ingrepen, inclusief abcesincisie
    • parodontale chirurgie
    • operatieve ingrepen ten behoeve van implantaten, inclusief botankers ten behoeve van orthodontische behandelingen

---------------------------------------------------------------------------------------------

Endocarditis-profylaxe is NIET GEÏNDICEERD bij ingrepen zoals:
  • het geven van lokaal anesthesie
  • het nemen van intra-orale röntgenfoto’s (tandfilms, occlusale opnames)
  • het aanbrengen, aanpassen of verwijderen van orthodontische apparatuur (plaatapparatuur en vaste apparatuur)
  • natuurlijke uitval van (melk)gebitselementen
  • optreden van bloeding van lippen of orale mucosa door een trauma

__________________________________________________________________________________

II Ingrepen in de bovenste luchtwegen waarbij profylaxe is geïndiceerd

  • tonsillectomie en adenoidectomie
  • sinusdrainage

---------------------------------------------------------------------------------------------

Endocarditis-profylaxe is NIET GEÏNDICEERD bij ingrepen zoals:
  • intubatie
  • bronchoscopie met of zonder biopt
  • pleurapunctie

__________________________________________________________________________________

III Diagnostische en chirurgische ingrepen in de tractus digestivus waarbij profylaxe is geïndiceerd

  • alléén bij diagnostische of therapeutische endoscopieën, waarbij antibiotica worden toegediend ter voorkoming van wondinfectie of sepsis. In zulke gevallen dienen de toegediende antibiotica óók gericht te zijn op enterokokken. Om die reden wordt in deze gevallen naast de chirurgische profylaxe ook endocarditis profylaxe gegeven. Bijvoorbeeld:
    • ERCP bij patiënt met (verdenking) op galwegobstructie
    • behandeling van een Zenker’s divertikel
  • gastro-intestinale chirurgie, galwegchirurgie; de ter voorkoming van wondinfectie of sepsis toegediende antibiotica dienen óók gericht te zijn op enterokokken. Om die reden wordt in deze gevallen naast de chirurgische profylaxe ook endocarditis profylaxe gegeven.

---------------------------------------------------------------------------------------------

Endocarditis-profylaxe is NIET GEÏNDICEERD bij ingrepen zoals:
  • gastroduodenoscopie met of zonder biopt
  • colonoscopie met of zonder biopt/poliepectomie
  • dilatatie van de slokdarm
  • banding van haemorrhoïden
  • coagulatietherapie
  • sclerosering
  • ERCP met of zonder sfincterotomie bij patiënt zonder (verdenking op) galwegobstructie
  • PEG inbrengen
  • leverbiopt of andere, echogeleide, puncties
  • endo-echo (EUS)
  • laparotomie (schoon-besmette ingreep met risico op wondinfectie ‹15%

__________________________________________________________________________________

IV Diagnostische en chirurgische ingrepen in de tractus urogenitalis waarbij profylaxe is geïndiceerd

  • alle diagnostische en chirurgische ingrepen waarbij antibiotica worden toegediend ter voorkoming van wondinfectie of sepsis. De toegediende antibiotica moeten dan ook gericht zijn op enterokokken. Om die reden wordt in deze gevallen naast de chirurgische profylaxe ook endocarditis profylaxe gegeven. Bijvoorbeeld:
    • cystoscopie bij een patiënt met (verdenking op) een urineweginfectie

---------------------------------------------------------------------------------------------

Endocarditis-profylaxe is NIET GEÏNDICEERD bij ingrepen zoals:
  • inbrengen of verwijderen van een IUD
  • ongecompliceerde bevalling
  • abortus curettage
  • inbrengen/verwijderen van blaascatheter

__________________________________________________________________________________

V Ingrepen in geïnfecteerd weefsel waarbij profylaxe is geïndiceerd

Bijvoorbeeld:

  • incisie van huidabces
  • ontlasten van furunkel

---------------------------------------------------------------------------------------------

Endocarditis-profylaxe is NIET GEÏNDICEERD bij ingrepen zoals:
  • tatoeage of piercing